Umsóknir um alþjóðlega vernd árið 2024 voru 1.944. Það eru helmingi færri umsóknir en bárust á síðasta ári (4.168).

Langstærstur hluti umsókna kom frá ríkisborgurum Úkraínu (1.235). Næstflestar umsóknir komu frá ríkisborgurum Venesúela (193) en fækkun umsókna þaðan nam tæpum 90% milli ára (1.592). Þar á eftir fylgdu umsækjendur frá Palestínu (115), Nígeríu (52) og Afganistan (43). Samtals áttu umsækjendur ríkisföng í 60 löndum. 100 umsóknir komu frá einstaklingum sem voru ekki að sækja um vernd á Íslandi í fyrsta sinn.

Umsóknir voru lagðar fram af 1.565 fullorðnum og 379 börnum. Karlkyns umsækjendur voru 991 og kvenkyns 953.

Ítarlegri upplýsingar um umsækjendur eftir ríkisfangi, kyni og aldri er að finna á tölfræðivef stofnunarinnar.

Afgreiddar umsóknir

Útlendingastofnun afgreiddi 3.416 umsóknir um vernd á árinu, nokkuð færri en á síðasta ári (3.915).

Teknar voru 3.098 ákvarðanir varðandi umsóknir á verndarsviði og 284 einstaklingar drógu umsóknir sínar til baka. Í 34 tilvikum var umsóknum vísað frá þar sem um var að ræða endurteknar umsóknir einstaklinga sem þegar höfðu fengið svar við fyrri umsókn um vernd.

Veitingar í efnismeðferð og vegna fjöldaflótta

309 einstaklingum var veitt vernd, viðbótarvernd eða mannúðarleyfi í efnislegri meðferð. Stærstur hluti þeirra sem fékk jákvæða niðurstöðu voru ríkisborgarar Venesúela (81), Palestínu (61), Íran (29), og Afganistan (27).

1.133 einstaklingum var veitt mannúðarleyfi á grundvelli sameiginlegrar verndar vegna fjöldaflótta frá Úkraínu.

Vernd og viðbótarvernd fylgir dvalarleyfi með annars vegar þriggja og hins vegar tveggja ára gildistíma. Dvalarleyfi á grundvelli mannúðarsjónarmiða gildir í eitt ár. Leyfin eru endurnýjanleg ef skilyrði veitingar eru enn fyrir hendi.

Synjanir í efnismeðferð

Stærstur hluti þeirra 1.251 sem var synjað um vernd í efnislegri meðferð voru ríkisborgarar Venesúela (983), Sómalíu (50), Kólumbíu (41) og Nígeríu (36).

Ákvörðun um synjun á vernd þýðir að umsækjanda ber að yfirgefa landið og fær hann alla jafna tveggja ára endurkomubann til Íslands fari hann ekki innan veitts frests.

Umsóknir sem ekki fengu efnismeðferð

404 umsóknir fengu ekki efnislega meðferð, ýmist vegna þess að annað ríki Dyflinnarsamstarfsins bar ábyrgð á umsókn viðkomandi, umsækjandinn hafði þegar fengið vernd í öðru ríki eða hafði dvalarleyfi í öruggu þriðja ríki. Stærstur hluti þeirra voru ríkisborgarar Venesúela (133), Nígeríu (54), Palestínu (53) og Úkraínu (47).

Ákvörðun um að umsókn fái ekki efnislega meðferð þýðir að umsækjanda beri að yfirgefa landið og fær hann eftir atvikum tveggja ára endurkomubann til Íslands.

Ítarlegri upplýsingar um niðurstöður afgreiddra umsókna eftir ríkisfangi, kyni og aldri umsækjenda er að finna á tölfræðivef stofnunarinnar.

Málsmeðferðartími

Umsóknir um vernd vegna fjöldaflótta voru að jafnaði afgreiddar á þremur dögum. Meðalmálsmeðferðartími allra annarra ákvarðana varðandi umsóknir um vernd var 259 dagar.

Umsóknir sem fengu efnislega meðferð voru að jafnaði afgreiddar á 305 dögum. Í þeirri tölu vegur þungt mikill fjöldi umsókna frá ríkisborgurum Venesúela sem bárust á árinu 2023 og voru afgreiddar 2024. Málsmeðferðartíminn lækkaði eftir því sem leið á árið og 249 dagar á fjórða ársfjórðungi.

Umsóknir sem ekki fengu efnislega meðferð voru að jafnaði afgreiddar á 113 dögum. Umsóknir ríkisborgara öruggra upprunaríkja voru að jafnaði afgreiddar á 11 dögum.

Aðstoð við sjálfviljuga heimför

Útlendingastofnun aðstoðaði 1.227 einstaklinga við að yfirgefa landið í kjölfar þess að hafa fengið synjun við umsókn um vernd eða dregið umsókn sína til baka. Til samanburðar fengu 495 einstaklingar aðstoð til að yfirgefa landið árið á undan.

Langflestir þeirra sem fengu aðstoð við sjálfviljuga heimför voru ríkisborgarar Venesúela (993).