Síðast sást virkni í gígnum um kl. sjö þann 8. desember sl. Eldgosið milli Stóra – Skógfells og Sýlingarfells hófst kl. 23:14 miðvikudaginn 20. nóvember sl. og stóð yfir í 18 daga.

Landris og kvikusöfnun undir Svartsengi heldur áfram en hefur örlítið hægt á sér á síðustu vikum. Á meðan kvika heldur áfram að safnast fyrir undir Svartsengi eru auknar líkur á eldgosi. Ekki er víst að jarðskjálftavirkni verði mikil fyrir næsta eldgos. Veðurstofan uppfærði hættumat fyrir svæðið fyrr í dag, sjá viðhengi. Hættumatið gildir að öllu óbreyttu til 4. mars nk. og felur ekki í sér breytingar. Skjálftavirkni fer hægt vaxandi. Ítarlegri upplýsingar á https://www.vedur.is/um-vi/frettir/reykjanesskaginn-2024

Ríkislögreglustjóri í samráði við lögreglustjórann á Suðurnesjum ákvað þann 30. janúar 2025 að færa almannavarnastig af óvissustigi á hættustig. Fréttatilkynning um breytingu á almannavarnastigi var birt á heimasíðu almannavarna þann dag kl. 17:04, sjá á slóðinni https://www.almannavarnir.is/frettir/auknar-likur-a-eldgosi-a-sundhnuksgigjarodinni-haettustig-almannavarna/

Gildandi áhættumat framkvæmdanefndar vegna jarðhræringa í Grindavíkurbæ sem unnið er í samvinnu við almannavarnadeild ríkislögreglustjóra, dags. 22. febrúar 2025:

https://www.almannavarnir.is/frettir/uppfaert-ahaettumat-vegna-jardhraeringa/

,,Samkvæmt c. lið 3. gr. laga nr. 40/2024 um framkvæmdanefnd vegna jarðhræringa í Grindavíkurbæ er eitt verkefna nefndarinnar; gerð áhættumats fyrir þéttbýli í Grindavíkurbæ í samvinnu við ríkislögreglustjóra. Áhættumat þetta snýr fyrst og fremst að þéttbýli Grindavíkur í samræmi við áður tilgreint ákvæði laga um framkvæmdanefnd vegna jarðhræringa í Grindavík en önnur svæði eru einnig nefnd.

Við áhættumatið er litið til uppfærðs hættumats Veðurstofu Íslands frá 21. febrúar 2025 og áhættumats sem unnið er af verkfræðistofunni Örugg, dags. 21. febrúar 2025, stöðu innviða og þeirra varna sem eru til staðar. Þar með talið eru framkvæmdir við innviði til að auka öryggi í bænum. Jafnframt er tekið mið af tilkynningu lögreglustjórans á Suðurnesjum frá 28. janúar sl.

Í Grindavík er áhætta há fyrir alla hópa, bæði að nóttu sem degi. Á Svartsengissvæðinu er áhætta talin há, bæði að nóttu sem degi. Á gos-/sprengisvæði er áhættan hins vegar óásættanleg fyrir viðbragðsaðila, ráðgjafa og verktaka, ytri aðila og ferðafólk. Mælt er gegn því að óviðkomandi fari inn á gos- og sprengisvæði.

Uppfærðir líkanareikningar Veðurstofunnar sýna að magn kviku sem hefur safnast fyrir undir Svartsengi er nú jafn mikið og það var fyrir gosið sem hófst 20. nóvember í fyrra og miðað við reynslu fyrri atburða má ætla að vaxandi líkur séu á að næsti atburður hefjist innan nokkurra daga eða vikna. Sífellt færri og minni skjálftar mælast á svæðinu vikurnar og dagana fyrir gos en gerðu í aðdraganda fyrstu eldgosanna og fyrirvari um eldgos verður styttri, allt niður í 30 mínútur.“

Viðbragðsaðilar, hópur vísindamanna og einstaklingar á vegum Blaðamannafélags Íslands, með vísan til samkomulags félagsins við lögreglustjórann á Suðurnesjum, er heimilt að fara inn á vinnusvæði í Svartsengi í samráði við stjórnendur vinnusvæða. Koma þarf við í björgunarhúsinu í Grindavík áður en farið er inn á vinnusvæði.

Hús björgunarsveitarinnar Þorbjörns er staðsett að Seljabót 10, Grindavík.

Opið er fyrir almenna umferð til og frá Grindavík um Grindavíkurveg, Nesveg og Suðurstrandarveg. Færð á vegum getur spillst með stuttum fyrirvara á þessum tíma árs.

• Íbúar og starfsmenn fyrirtækja dvelja inn á hættusvæði á eigin ábyrgð. Hver og einn verður að bera ábyrgð á eigin athöfnum eða athafnaleysi. Það sama gildir um ferðamenn. Vont veður og slæm færð dregur úr öryggi fólks inn á hættusvæðum jafnframt því að hafa áhrif á vöktunargetu Veðurstofu Íslands.

• Lögreglustjóri mælir með því að fólk skoði meðfylgjandi hættumatskort Veðurstofu Íslands. Þá mælir hann með því að fólk kynni sér efni fréttatilkynningar ríkislögreglustjóra sem send var út 30. janúar sl.

• Mótvægisaðgerðir eru og hafa verið í gangi innan hættusvæða sem felast m.a. í hækkun varnagarða, í kortlagningu, jarðkönnun, jarðsjármælingum og sjónskoðun. Þá hafa sprungur verið girtar af.

• Þjóðvegir til og frá Grindavík eru nú opnir fyrir almenna umferð.

Lögregla sendir út eftirfarandi varnaðarorð inn á farsíma (GSM) í Svartsengi og í Grindavík: Grindavik is a volcanic area! Increased activity is observed, eruption may be possible. Stay alerted and prepared for evacuation. Info at www.safetravel.is Gera má ráð fyrir því að slíkar sendingar ,,leki“ út fyrir skilgreint hættusvæði. Tilgangur með þessum sendingum er að ná til erlendra ferðamanna sem koma inn á hættusvæðið. Fyrirkomulag verður endurskoðað næstkomandi föstudag dragi ekki áður til tíðinda innan hættusvæðis.

Á svæði sunnan Voga og Reykjanesbrautar hefur verið leitað að sprengjum í gegnum tíðina. Það svæði er talið mengað af virkum sem óvirkum sprengjum sem geta valdið manntjóni ef þær springa en hiti eða hreyfingar geta haft þar áhrif. Staðsetning innan 300 metra frá miðpunkti stórrar sprengju getur valdið manntjóni. Á svæðinu eru fallbyssukúlur, sprengjuvörpur (Mortar) og æfingasprengjur. Það er hins vegar aðeins fyrir sprengjusérfræðinga að meta ástand og gerð þessara sprengna. Þá liggja ekki fyrir nákvæmar upplýsingar um útbreiðslu né stærð þessa svæðis en Landhelgisgæsla Íslands hefur dregið upp neðangreint kort til upplýsingar. Inn á þessu svæði þurfa viðbragðsaðilar sem aðrir að halda sig við merkta gönguslóða. Vakin er athygli á þessari hættu með skiltum sem staðið hafa við upphaf gönguleiða í áratugi. Það þekkja heimamenn og útivistamenn sem gengið hafa um svæðið. Nauðsynlegt er að vekja athygli á þessum staðreyndum. Það eru tilmæli lögreglustjóra til ferðaþjónustuaðila og þeirra sem veita erlendum ferðamönnum upplýsingar að koma þessum upplýsingum á framfæri við ferðamenn. Ferðamenn haldi sig við merktar gönguleiðir og slóða. Skipulögð bílastæði eru ekki fyrir hendi né útsýnisaðstaða. Ökumenn leggi ekki bílum á og við Reykjanesbraut. Sama gildir um Grindavíkurveg.

Opið er í Bláa lónið og Northern Light Inn og hefur svo verið frá 6. desember sl. Flóttaleiðir eru um Bláalónsveg og Grindavíkurveg.

Aðstæður innan og utan hættusvæða geta breyst með litlum fyrirvara. Þá geta hættur leynst utan merktra svæða.

Til að vekja athygli fólks á aðsteðjandi hættum hafa verið settar upp þrjár viðvörunarflautur í Grindavík. Þá er ein slík við Bláa lónið og önnur við HS orku í Svartsengi. Þær hafa verið notaðar með góðum árangri.

Viðbragðsaðilar eru við störf í Grindavík og lögregla og slökkvilið sinna lögbundnu eftirliti í bænum eins og verið hefur.

Gagnlegar upplýsingar eru á heimasíðu Grindavíkurbæjar á slóðinni https://grindavik.is/ þá er bent á heimasíðu Veðurstofu Íslands á slóðinni www.vedur.is og heimasíðu almannavarna á slóðinni www.almannavarnir.is

Þeir sem eiga erindi inn á hættusvæði er bent á vefsíðu Umhverfisstofnunar, á slóðinni: https://loftgaedi.is/ Þar eru jafnframt góðar leiðbeiningar. Bent er á upplýsingar á vefsíðu Landlæknisembættisins, á slóðinni: https://island.is/eldgos-heilsa og vefsíðu Vinnueftirlitsins, á slóðinni: https://vinnueftirlitid.is/

Fréttatilkynning verður uppfærð þann 4. mars 2025 eða fyrr eftir atvikum.